نشست تخصصی میراث طبیعی در خطر به همت گروه پژوهشی میراث طبیعی پژوهشگاه میراث‌فرهنگی و گردشگری با همکاری موسسه جغرافیا دانشگاه تهران و دانشگاه خوارزمی برگزار شد.
به گزارش هنرنشان، در نشست تخصصی میراث طبیعی در خطر که با پنل تخصصی به مدیریت ناصر رضایی سرپرست گروه پژوهشی گردشگری و عضو هیأت علمی پژوهشگاه و خه‌بات درفشی مدیر امور پژوهشی و عضو هیأت علمی پژوهشگاه همراه بود اساتید، محققان و صاحبنظران این حوزه موضوع میراث‌طبیعی در خطر را به بحث نهادند.
مهران مقصودی عضو هیأت علمی گروه جغرافیای طبیعی، دانشکده جغرافیا، دانشگاه تهران به تشریح موضوع میراث ابیوتیک (بی‌جان) در معرض خطر در نواحی بیابانی پرداخت و مواردی همچون آشفتگی منظری، نابودی و تخریب میراث زمین‌شناختی، کاهش ارزش‌های ملی یا جهانی ژئوسایتها، کاهش کیفیت مقاصد طبیعت‌گردی، کاهش درآمد و اشتغال و … را نتایج تهدیدات و مخاطرات در این حوزه خواند.
او در بیان برخی از راهکارهای قابل اجرا به ایجاد و تقویت سمن‌ها، وضع قوانین، رتبه‌بندی میراث‌های با ارزش، شناسایی و ثبت، ایجاد مسیرهای گردشگری، افزودن یک منطقه به مناطق حفظ شده با عنوان میراث طبیعی بی‌جان، منطقه بندی و … اشاره و به توضیح هر یک پرداخت.
علی قمی اویلی رییس اداره ثبت و حفاظت میراث طبیعی، وزارت میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی در اهمیت، ضرورت و چالش‌های ثبت و حفاظت میراث طبیعی به زوایای مختلف این حوزه پرداخت و به معیارهای شناسایی و تشخیص میراث طبیعی به فرایند ثبت اثر در فهرست میراث طبیعی ملی اشاره کرد و گفت: ۱۳۳۰ اثر میراث طبیعی در فهرست آثار ملی تا پایان مهر ۱۴۰۳ به ثبت رسیده است.
او با بیان برخی از مصادیق میراث‌طبیعی خاطرنشان کرد: گسترش اقدامات در حوزه معرفی و آموزش می‌تواند به حفاظت از آثار کمک کند.
پویا صادقی فرشباف عضو هیأت علمی و سرپرست گروه میراث طبیعی پژوهشگاه در ادامه موضوع میراث آبی در خطر شمال ایران را به بحث نهاد و گفت: محدوده مطالعاتی این پژوهش از غرب به شرق گسل شمال تهران است که طی آن رودخانه‌های چیتگر، حصارک، فرحزاد، درکه، ولنجک، دربند، گلابدره، دارآباد، سرخه حصار و کن بررسی شد.
او در ادامه به بررسی وضعیت هر یک از این رودخانه‌ها در شاخص‌های فرهنگ زیست محیطی، زمین ساختی و محیط زیست پرداخت و تصریح کرد: بررسی‌ها نشان داد چالش میراث آب امروز در تهران رودخانه فرحزاد است که اگر به آن توجه نکنیم به یک کانون آلاینده برای منطقه تبدیل خواهد شد.
حمید جلالیان عضو هیأت علمی گروه جغرافیای انسانی، دانشکده علوم جغرافیایی، دانشگاه خوارزمی نیز در این نشست به بیان ضرورت حفاظت از میراث‌طبیعی کوه‌های شاخص کشور پرداخت و گفت: کوه‌های بلند (شاخص) میراث طبیعی ما هستند که اغلب آنها در خطر تخریب در اثر فعالیت‌های انسانی‌اند.
او با معرفی سه کوه شاخص ایران؛ دماوند، علم کوه و سبلان مسائل و چالش‌های اصلی کوه‌های شاخص ایران را برشمرد و مدیریت چندگانه بر کوه‌ها، نداشتن متولی مشخص، ناهماهنگی سازمان‌های مرتبط، ضعف و ناکارآمدمی قوانین حاکمیتی، نظارت ضعیف، نبود مدیریت یکپاره و … را از عوامل تخریب کوه‌ها دانست و به برخی از راهکارهای این حوزه اشاره کرد.
مصطفی خوش‌نویس عضو هئت علمی بازنشسته موسسه تحقیقات جنگلها و مراتع کشور، نیز در این نشست اثر توسعه شهری و رشد جوامع انسانی در فرسایش ژنی درختان کهنسال را بررسی کرد و با نمایش عکس‌هایی از برخی درختان کهنسال شاخص در کشور گفت: در سالهای اخیر عوامل آسیب‌رسان بسیاری از این میراث طبیعی ارزشمند را نابود ساخته است.
او در ادامه نشست تخصصی میراث طبیعی در خطر به مهمترین عوامل انسانی آسیب‌رسان شناسایی شده به درختان کهنسال از جمله آتش‌سوزی، تغییر رژیم آبی، حکاکی روی تنه، کندن پوسته، ساخت و ساز در حریم و زیر تاج پوشش درختان، کند و کاو جهت خارج کردن دفینه، ضعف بستر استقرار، فرسایش سطحی و بیرون زدگی ریشه و … اشاره و به تشریح هر یک از موارد با طرح مثال‌هایی پرداخت.
