مراسم اختتامیه نخستین جشنواره سنتورنوازی فرامرز پایور با معرفی برگزیدگان و تجلیل از یک چهره پیشکسوت به کار خود پایان داد.
به گزارش هنرنشان، مراسم اختتامیه نخستین جشنواره سنتورنوازی فرامرز پایور شب گذشته ۲۹ آذر با اجرای «شب نیشابور» ساخته فرامرز پایور، خوانندگی مجتبی عسگری و اجرای ارکستر خالقی به رهبری محمدرضا عزیزی آغاز شد.
در ابتدای این بخش پویا محمدری به تکنوازی سنتور پرداخت. در ادامه این مراسم که در فرهنگسرای ارسباران برگزار شد کلیپ هایی به یاد ابوالحسن صبا و فرامرز پایور پخش شد و در آن چهرههایی همچون حسین علیزاده، احمد پژمان، کیهان کلهر، لوریس چکناوریان، حمیدرضا نوربخش، مینا افتاده، آروین صداقت کیش و میرعلیرضا میرعلینقی درباره شخصیت هنری و آثار این هنرمندان سخن گفتند.
در ادامه این مراسم که اجرای آن را عطا نویدی برعهده داشت، محمدرضا عزیزی دبیر اجرایی جشنواره سنتورنوازی فرامر زپایور گفت: نخستین دوره «جایزه ملی سنتورنوازی استاد فرامرز پایور» با این نگاه شکل گرفت که سنتورنوازی ایران برای تداوم و رشد، نیازمند بازخوانی آگاهانه بنیانهایی است که در مکتب استاد صبا پایهگذاری و توسط استاد پایور به شکلی منسجم، آموزشی و قابل انتقال تثبیت شد. این رویکرد، سنتورنوازی را از اتکای صرف به ذوق فردی به سمت نظم، دقت اجرایی و آگاهی ساختاری هدایت کرد.
وی افزود: استاد پایور نشان داد که سنتور میتواند دارای آموزش آکادمیک، رپرتوار کلاسیک و معیارهای دقیق ارزیابی باشد. بر همین اساس، جشنواره تلاش کرد داوری را بر پایه دقت تکنیکی، انسجام جملهپردازی، کنترل ریتم و فهم فرمال استوار کند و هدف آن صرفا انتخاب برگزیده نبود، بلکه ایجاد گفتگویی حرفهای درباره استانداردهای امروز سنتورنوازی بود.
عزیزی در پایان بیان کرد: با احترام به بزرگان موسیقی ایران، بهویژه استاد حسین علیزاده، امیدوارم «جایزه پایور» در سالهای آینده با تکیه بر همین بنیانهای فکری و علمی، به مسیری پایدار برای ارتقای سنتورنوازی ایران تبدیل شود؛ مسیری وفادار به سنت و در عین حال رو به آینده.
سپس پویا محمدی دبیر هنری این دوره جشنواره با ارائه آماری از آثار رسیده به جشنواره گفت: سختترین کار در این جشنواره ارزیابی نهایی شرکت کنندگان بود که گاهی برای چند صدم امتیاز مجبور بودیم ساعتها درباره نتیجه نهایی بحث و تبادل نظر کنیم اما هیئت محترم داوران به ریاست استاد سوسن اصلانی که نقش حمایت مادرانه ای از جشنواره داشتند با دقت فراوان به نتیجه امروز رسید.
لزوم توجه به ساختار آموزشی استاد پایور
سخنران بعدی مراسم حسین میثمی دانشیار گروه موسیقی دانشگاه هنر و داور بخش پژوهشی جشنواره بود. میثمی در سخنانی به مناسبت انتشار چکیده یادداشت علمی محمدرضا عزیزی درباره شیوه آموزش فرامرز پایور گفت که این تحلیل میتواند نقطه عطفی در مطالعات آموزشی موسیقی ایران باشد.
وی با تأکید بر اینکه نگاه به رفتار آموزشی بهمثابه یک پدیده عملی و قابل سنجش، در موسیقیشناسی ایران کمتر مطرح شده است، افزود: یادداشت علمی ارائهشده، ضمن اتکا به تجربه مستقیم شاگردی، نظام آموزشی استاد پایور را در چارچوب رفتارگرایی تحلیل میکند؛ رویکردی که میتواند به فهم بهتر سازوکار آموزش موسیقی ایرانی کمک کند.
این دانیار دانشگاه تصریح کرد: تفکیک آموزش عملی از سطوح ذهنی و تاریخی، و توجه به نقش محیط، نظم و دقت در کلاسهای استاد پایور، از جمله نکاتی است که این متن بهدرستی برجسته کرده است. طراحی سامانیافته رپرتوار، جدیت در تمرین و توجه به ساختار آموزشی در کنار رفتارهای دقیق اجرایی استاد، زوایای کمتر مطالعهشدهای را پیشروی پژوهشگران آینده قرار میدهد.
مشکل امروز موسیقیهای بازاری است که پولهای کثیف پشت آنها است
حسین علیزاده موسیقیدان، آهنگساز و نوازنده تار در ادامه مراسم بیان کرد: وقتی از ابوالحسن صبا سخن میگوییم، ناخودآگاه به یاد استادانی چون دهلوی و پایور میافتیم؛ فرماندهان و پیامبران موسیقی. در هنرستان، حتی ما که بسیار کمسن بودیم، میدانستیم که در رأس این جریان، استاد دهلوی قرار دارد؛ انسانی که وجودش با موسیقی گره خورده بود. استاد پایور نیز جایگاهی بیبدیل داشت. یادم هست وقتی درِ هنرستان باز میشد و ما در حیاط منتظر بودیم، انگار در بهشت ایستادهایم و فرشتهها یکییکی وارد میشوند؛ استاد ظریف، استاد پایور و دیگر بزرگان.
وی افزود: بسیار درباره جنبههای فنی موسیقی صحبت شده و میشود، اما آنچه مهم است این است که هر هنرمندی که در جایگاه اثرگذار قرار میگیرد، باید خلاق، از نظر اجتماعی پذیرفتهشده و از نظر انسانی صاحب شخصیت باشد. اگر دست روی هر یک از این استادان بگذاریم، نمیتوانیم بگوییم کدام کمتر یا بیشتر بودهاند؛ همه به درجهای نهایی رسیده بودند. بزرگی آنها تنها به سن و سالشان نبود؛ از همان آغاز، مأموریتشان در موسیقی روشن بود.
حسین علیزاده گفت: یادم هست وقتی در ۱۱ سالگی تصمیم گرفتم به هنرستان موسیقی بروم، بسیاری از اطرافیان به خانوادهام اعتراض کردند که چرا با وجود درس خوب، فرزندشان را به هنرستان میفرستند. موسیقیدان در مقاطعی از تاریخ ما جایگاه اجتماعی مناسبی نداشت. اما وقتی وارد هنرستان شدم، فضای دیگری دیدم؛ فضایی پاک، منظم و الهامبخش. هنرستان برای من بهشت بود.
علیزاده افزود: با وجود همه آسیبهایی که موسیقی ایران در سالهای اخیر دیده، احترام اجتماعی موسیقی نزد مردم همچنان پابرجاست. نسل جوانی که امروز مینوازد، موسیقی را در وجود خود دارد؛ گویی پیش از آموزش رسمی، این هنر در جانشان به ارث رسیده است. تعداد هنرجویان خلاق امروز، با وجود همه محدودیتها، امیدوارکننده است.
این هنرمند موسیقی ایرانی گفت: در زمینه خوشفکری، آموزش و شیوه ارائه باید تحول جدی ایجاد شود تا موسیقی سنتی یا موسیقی ملی ما بهعنوان موسیقیای کهنه و قدیمی تلقی نشود. اگر ما خودمان به آن نگاه کهنه و قدیمی داشته باشیم و به همان شکل هم آموزش بدهیم، فراموش میشود و حتی در موزه هم باقی نمیماند.
او گفت: اینکه امروز موسیقی سنتی کمتر شنیده میشود یا کمتر اجرا دارد، به این دلیل نیست که مخاطب ندارد؛ بلکه به این دلیل است که قدرت تصمیمگیری دست ما نیست. قدرت دست عدهای است که بلد نیستند تصمیم بگیرند و صلاحیت این کار را ندارند وگرنه نباید موسیقی را تفکیک کرد و گفت فقط موسیقیای تولید شود که صرفا مردم را سرگرم کند و پول دربیاورد.
حسین علیزاده در پایان سخنانش گفت: ماجرا این نیست که شنونده بگوید من فقط یک نوع موسیقی گوش میکنم. اگر شنونده در نسل خودش درست تربیت شده باشد و موسیقیشناس بار بیاید، موسیقی گوش میکند نه اینکه تفکیک افراطی قائل شود. مشکل امروز، موسیقیهای بازاری است که متأسفانه حجم زیادی پولهای کثیف پشت آنهاست و پای مافیای کنسرتگذار هم در میان است.
اهدای نشان ویژه پایور به سوسن اصلانی
در ادامه مراسم کلیپی از زندگی و آثار هنری سوسن اصلانی پخش شد. در ادامه با حضور حسین علیزاده، میلاد کیایی، مرتضی اعیان و هومن دهلوی نشان ویژه نخستین جشنواره سنتورنوازی فرامرز پایور به سوسن اصلانی (دهلوی) اعطا شد.
در ادامه با حضور چهره های پیشکسوت، اعضای هیئت داوران جشنواره و اسحاق شکری مدیرعامل انجمن موسیقی ایران از برگزیدگان نخستین جشنواره سنتورنوازی فرامرز پایور به شرح زیر تجلیل شد:
گروه سنی «الف»
رتبه اول به طور مشترک: علی ناصرزعیم و نفس خرمیان/ رتبه دوم: ماهور قاسم زاده/ رتبه سوم به طور مشترک: مارال نادری و مرضیه باقری/ شایسته تقدیر: محمد صادق عسگری، نگار حقی، فرزان صادقی
گروه سنی «ب»
رتبه اول: تارا قهرمانی / رتبه دوم: عارف غریب خوان تفرشی
گروه سنی«ج»
رتبه اول: علی برارپور / رتبه دوم به طور مشترک: محمدرضا شفاهی و هومن معینی/ رتبه سوم: علی میرزاخانی
گروه سنی«د»
رتبه اول:هانیه دریاباری / رتبه سوم به طور مشترک: علی سنگ سفیدی و سیناز مهدوی
بخش بداهه نوازی
برگزیده: تارا قهرمانی
جایزه ویژه هیئت داوران: تارا قهرمانی
پدیده جشنواره در گروه سنی الف: کسری محمدی
