ویژه برنامه «صدای ارکستر ایرانی» موزه هنرهای معاصر

به گزارش هنرنشان به نقل از روابط عمومی موزه هنرهای معاصر، برنامه‌ «صدای ارکستر ایرانی» با هدف مرور بخشی از تجربه‌ها و روند شکل‌گیری و تحول صدای جمعی سازهای ایرانی روزهای چهارم و پنجم دی سال جاری در موزه هنرهای معاصر تهران برگزار شد.

این رویداد به تجربه‌های متنوع گروه‌نوازی و ارکسترال در موسیقی کلاسیک ایرانی می‌پردازد؛ تجربه‌هایی که در دوره‌های مختلف، گاه در قالب تلفیق سازهای ایرانی و غیرایرانی و گاه به‌صورت کاملا ایرانی شکل گرفته‌اند.

بر اساس برنامه ریزی های انجام گرفته ارکستر سازهای ایرانی «همیسا» به رهبری آروین صداقت‌کیش، آثاری از پرویز مشکاتیان و همچنین قطعاتی از آهنگسازان غیرایرانی را اجرا کرد. در این بخش، قطعاتی چون «بیداد» و «چکاد» از پرویز مشکاتیان، جیمز تِنی و تری رایلی ارائه شد. نکته جالب توجه اینکه بخشی از اجرای این ارکستر به‌صورت تمرین با تماشاگر برگزار شد.

آنسامبل «شبدیز» نیز با سرپرستی محمد حکمفرمایی، آثاری چون «جنگ و صلح» از محمد حکمفرمایی و چهارمضراب بختیاری از حسین علیزاده را در کنار دونوازی کمانچه و کمانچه آلتو ارائه داد.

در بخش تریو هم مسعود خادمی (تار)، علیرضا برزگر (سنتور) و مهدی فرخی (سازهای کوبه‌ای) قطعاتی از ساخته‌های مسعود خادمی با عناوین «پیش از فروپاشی»، «اکنون»، «پرتاب‌شدگی در ناکجا» و «شیدایی» را اجرا کردند.

آنسامبل «سه‌تار و ارکستر» با تک‌نوازی پریسا کرمی، قطعاتی چون قطعه برای سه‌تار و ارکستر از احمد عبادی و فرامرز پایور، ونوشه از حمید متبسم و به زندان (شوشتری) اثر ابوالحسن صبا را ارائه دادند.

در کنار این اجراها، آنسامبل‌ها و گروه‌های دیگری از جمله صهبای کهن (۱ و ۲)، سرو، دوئت نوفه، نی و الکترونیک و فریاد سکوت که هر یک با ترکیب‌های متنوع سازی و رپرتوار مشخص‌ شده در بروشور به اجرا پرداختند.

در متن معرفی برنامه آمده است:

موسیقی جمعی سازهای ایرانی، مسیری پر فراز و نشیب را پشت سر گذاشته و از سرچشمه‌ها و جریان‌های گوناگون تأثیر پذیرفته است. در این مسیر، نقش آهنگسازان و مبدعانی چون علینقی وزیری، حسین دهلوی، فرامرز پایور و پرویز مشکاتیان برجسته بوده و آثار و تجربه‌های آنان، زمینه‌ساز شکل‌گیری و گسترش کارگان گروهی و ارکستری در موسیقی ایران شده است.

در سال‌های اخیر، با افزایش انگیزه برای فعالیت‌های گروهی در بخش خصوصی، کارگان اجرایی گسترده‌تری شکل گرفته و بسیاری از قطعات گروهی و ارکستری چه از استادان پیشین و چه از آهنگسازان معاصر، در دسترس قرار گرفته‌اند. این روند باعث شده است گروه‌ها و آنسامبل‌ها، به طبع‌آزمایی در ترکیب‌های مختلف سازی بپردازند و فعالیت‌های خود را تنها به موسیقی کلاسیک ایرانی محدود نکنند.

یکی از محورهای اصلی برنامه‌ «صدای ارکستر ایرانی»، ارائه‌ صدای واقعی و خالص ارکستر و گروه‌هاست. در این رویداد، به‌جز آثاری که به‌لحاظ فنی دارای بخش‌های الکترونیک هستند، اجراها بدون استفاده از تقویت‌کننده‌های صوتی و مداخلات مرسوم صدابرداری ارائه می‌شوند. هدف از این رویکرد، فراهم کردن امکان شنیدن صدای مستقیم سازها و تجربه‌ی بی‌واسطه‌ی صوت در فضاست.

بخشی از برنامه به «تمرین با تماشاگر» (Open Rehearsal) اختصاص دارد. در این بخش، مخاطبان می‌توانند روند تمرین ارکستر و فرآیند آماده شدن قطعات برای اجرا را مشاهده کنند؛ رویکردی که امکان آشنایی نزدیک‌تر با نحوه‌ شکل‌گیری اجرا و تعامل میان رهبر ارکستر و نوازندگان را فراهم می‌کند. در این رویداد، مجموعه‌ای متنوع از ارکسترها، گروه‌ها، آنسامبل‌ها و تک‌نوازان حضور دارند.