قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی کشور با تأکید بر جایگاه رفیع «دره خرم‌آباد» در پرونده‌های ثبت جهانی ایران تصریح کرد: نظر ایکوموس صرفاً یک گزارش کارشناسی است و تصمیم نهایی درباره ثبت‌جهانی آثار، در صلاحیت کمیته میراث جهانی یونسکو است.
به گزارش میراث‌آریا، علی دارابی، قائم‌مقام وزیر و معاون میراث‌فرهنگی کشور، در واکنش به برخی گزارش‌ها درباره ارزیابی ایکوموس پیرامون پرونده «غارهای پیش از تاریخ و مجموعه قلعه فلک‌الافلاک دره خرم‌آباد»، با تأکید بر نقش مشورتی این نهاد گفت: شورای بین‌المللی بناها و محوطه‌ها (ایکوموس) یکی از سه نهاد مشورتی رسمی یونسکو در فرآیند ثبت جهانی آثار فرهنگی است و نظر این نهاد صرفاً یک ارزیابی فنی است، نه تصمیم نهایی.
او افزود: بر اساس رویه موجود، ایکوموس پس از بررسی میدانی، مطالعه مستندات و ارزیابی وضعیت حفاظتی آثار، گزارشی تهیه و آن را همراه با یکی از چهار توصیه ثبت، ثبت مشروط، تعویق یا عدم ثبت به کمیته میراث جهانی ارائه می‌دهد، اما تصمیم نهایی درباره ثبت یا عدم ثبت هر اثر، منحصراً در صلاحیت کمیته میراث جهانی یونسکو است که متشکل از نمایندگان رسمی ۲۱ کشور عضو منتخب است.
دارابی با اشاره به تجربه‌های موفق ایران در پرونده‌های گذشته خاطرنشان کرد: در مواردی مانند ثبت راه‌آهن سراسری ایران، کاروانسراهای ایران و میمند، علیرغم برخی مخالفت‌های اولیه، توانستیم با اتکا به مستندات علمی، پیگیری‌های دیپلماتیک و انسجام کارشناسی، رأی کمیته را به نفع کشورمان جلب کنیم.
معاون میراث‌فرهنگی کشور در پاسخ به برخی شایعات درباره حذف قلعه فلک‌الافلاک از این پرونده گفت: این قلعه بخشی از پرونده است و یکی از اجزاء منظر فرهنگی دره خرم‌آباد محسوب می‌شود. عنوان رسمی این پرونده نیز «غارهای پیش از تاریخ و مجموعه قلعه فلک‌الافلاک دره خرم‌آباد» است که بر پیوستگی فرهنگی-تاریخی این اجزا تأکید دارد.
او افزود: گزارش‌های منتشرشده نشان می‌دهد که ایکوموس ثبت‌جهانی این اثر را با محوریت غارهای پیشاتاریخی توصیه کرده و درباره برخی اجزا از جمله قلعه فلک‌الافلاک، پیشنهاد به تعویق بررسی داده است. با این حال، این نظرات نهایی نیست و ما تا زمان برگزاری نشست رسمی کمیته در تابستان ۲۰۲۵ فرصت داریم که از همه ظرفیت‌های علمی، حقوقی و دیپلماتیک برای دفاع از جامعیت پرونده استفاده کنیم.
دارابی در پایان با تأکید بر عزم ملی برای ثبت جهانی این اثر ارزشمند گفت: دره خرم‌آباد نه‌فقط میراث لرستان، که بخشی از هویت تمدنی ایران است. ما این مسیر را با دانش، تجربه و امید ادامه می‌دهیم و با اتکا به تعامل فعال با کشورهای عضو کمیته، برای ثبت کامل و شایسته این اثر در فهرست میراث جهانی تلاش خواهیم کرد.
